Дојче веле
Предлогот на Франција за реформа на процесот на проширување на ЕУ, за кој треба да се дискутира на министерскиот состанок на ЕУ, не носи ништо ново – тоа само ќе го забави процесот на проширување, оценуваат за ДВ во Берлин.
„Реформските предлози на француската влада во врска со методот на проширување на ЕУ се познати за нас. Отворени сме за разговори кои би довеле до подобрување, но само доколку тоа не го одложи дополнително започнувањето на пристапните преговори со Албанија и Северна Македонија”.
Ова е одговор на германското Министерство за надворешни работи на барањето на ДВ да го коментира предлогот на Франција за реформа на процесот на преговори со земјите што бараат членство во ЕУ. Предлогот треба да се разгледа на министерскиот состанок на ЕУ (19.11), но тој веќе доби остра критика меѓу дипломатите и аналитичарите на ЕУ.
Париз не сака да биде „кочница”
Душан Рељиќ, директор на канцеларијата во Брисел на германската фондација Наука и политика (SWP), пред се верува дека документот на Париз до претставниците на ЕУ е обид да се минимизираат штетите предизвикани од одбивањето да се даде зелено светло на пристапните преговори со Северна Македонија и Албанија.
„Очигледно Париз е изненаден од жестоките критики за запирање на процесот на проширување. Критиката дојде од сите страни и главно се сведе на „катастрофална грешка”, рече Реjиќ за ДВ.
„Очигледно е дека документот е напишан набрзина и без размислување. Се чини дека единствената причина за неговото постоење е да се покаже дека Франција не е само пречка за процесот на проширување, туку да се однесува конструктивно во тој поглед”, заклучува Рељиќ.
Тој исто така верува дека т.н. „Нон-пејпр” ја игнорира најважната работа кога станува збор за Западен Балкан, а тоа е економски развој.
„Нон-пејпр” целосно ја изоставува социо-економската состојба во регионот. Масовната емиграција ќе доведе до сиромаштија и останување олигархија во овие земји. Слојот што е неопходен за да се спроведат во едно општество реформите за кои инсистира документот повеќе нема да постојат во регионот”, смета Рељиќ.
За него, одлучувачки фактор е прашањето за времето што би се потрошило за воведување на промените што ги предлага Франција – драгоцено време за време на кое нема да се случи проширување, а земјите од регионот на Западен Балкан ќе бидат понатаму зад остатокот на Европа. Авторите, смета Рељиќ, исто така го занемаруваат ЕУ-апаратот што со години управува со преговорите и системот за проширување.
Неговите зборови ги потврдува и неименуван дипломатски извор во Европската комисија, кој смета дека нема многу логика за промена на тековниот процес на пристапување.
„Механизмот за преговори е врз цврсти темели и јасни принципи, како што се критериумите на Копенхаген, за кои никој не се сомнева”, рече изворот.
Весникот „Политико” цитира дипломат на ЕУ, кој верува дека францускиот документ покажува само желба да се забави целиот процес на проширување.
„Во Германија нема ентузијазам за проширување. Берлин е исклучиво лут на блокирање на разговорите со Северна Македонија, што направи многу со промена на името, а за возврат не доби ништо. На крајот на краиштата, и во Германија имаше отпор да се даде зелено светло за отворање преговори со Албанија”, заклучува Рељиќ.
Германскиот министер за надворешни работи Хајко Мас минатата недела во интервју за ДВ објави дека ќе разговара со француската страна како да се реформира процесот, наместо да се загрози проширувањето.
И покрај преголемото негативно прифаќање на францускиот документ, Марко Кмезиќ, аналитичар и научник од Катедрата за Југоисточна Европа на Универзитетот во Грац, смета дека „нон-пејперот” содржи некои позитивни елементи, но исто така смета дека е непотребно да се промени тековната форма на пристапниот процес, бидејќи губи вредно време.
„Овој документ содржи некои елементи што ги предложуваат невладини организации веќе некое време, но е контрапродуктивно да се запре преговарачкиот процес сега за една година”, смета Кмезиќ.
Тој смета дека е нереално, како што е најавено, тој „нон-пејпер” да биде усвоен до почетокот на следната година.
