Со освоени 66 места, на ХДЗ сè уште ќе им треба коалициски партнер за мнозинство од 76 места, но тоа нема да претставува проблем за нив. Од друга страна, коалицијата „Рестарт”, предводена од Давор Бернардиќ, претрпе тежок пораз со само 41 пратенички места, особено затоа што според анкетите требаше да биде изедначена со ХДЗ или да победи.
Хрватскиот политички простор значително се помести надесно
Внатрешната борба во СДП и борбата со пандемијата на ХДЗ им помогнаа да победат, истакнаа аналитичарите.
– Разочарувачките бројки на СДП се резултат на внатрешните поделби во партијата околу тоа дали партијата треба да биде центристичка или централно лева. Постои значајна група во рамките на партијата што не го поддржува Бернардиќ и неговото раководство на партијата, а Бернардиќ со години го игнорира тоа, изјави Хелена Поповиќ, професорка по социологија на Универзитетот во Загреб.
Новинарката од Политико го наведува „Татковинското движење” што го води неуспешниот претседателски кандидат и народен пејач Мирослав Шкоро, како можен партнер на ХДЗ. Таа посочува дека партијата на Шкоро ја има поддршката од тврдокорните националисти и дека тој ја водел кампањата со реторика против абортусот, најавувајќи престанок на „антихрватските” проекти и одбивање да формира коалиција со претставници на српското малцинство.
– Хрватскиот политички простор значително се помести надесно, истакна политикологот Даниела Шириниќ.
Виновник за кризата што ќе се појави есенва е ХДЗ
И новинарката од Политико заклучува дека Пленковиќ со свикување избори месеци пред првично планираниот датум, барем делумно имаше за цел да го избегне потенцијалниот пад на поддршка во текот на летото, кога туристичката сезона пропаѓа, поради пандемијата. Аналитичарите предвидуваат дека Хрватска може да падне во најголема економска криза од распадот на Југославија, бидејќи е прва во ЕУ во однос на учество на туризмот во БДП (18.4 проценти).
– Кој и да биде на власт по изборите, ќе се соочи со вонреден предизвик оваа есен. Неизбежната криза бара многу вештини од кој и да е на власт. На многу начини, ова е вина на ХДЗ бидејќи ги игнорираше повеќегодишните повици економијата да се тргне од туризмот кон индустрискиот развој, зелената енергија и другите сектори, објаснува Поповиќ.
„ХДЗ доби на рејтинг со справувањето на пандемијата, но со текот на годините создадоа клиентелистичка структура на гласачи кои гласаат пред сè за да ги задржат работните места што ги добија преку влијанието на ХДЗ во државата или нејзините региони”, додаде Поповиќ.
Фон дер Лајен критикувана поради учество во кампањата на ХДЗ
Интересно е што Политико, исто така, го споменува и контроверзното видео за ХДЗ, објавено ноќта пред изборниот молк, во кое членовите на Европската народна партија, меѓу кои е и претседателката на Европската комисија Урсула Фон дер Лајен и еврокомесарот за демографија и демократија на ХДЗ го изговараат изборниот слоган на ХДЗ „Безбедна Хрватска”. Имено, критичарите го осудија видеото за нарушување на службената неутралност на Комисијата.
Портпаролот на Европската комисија, Ерик Мамер, напиша на Твитер дека претседателката Фон дер Лајен снимила краток прилог во свое име, но, за жал, тоа не е разјаснето во видеото.
Мамер посочи дека видеопораката за поддршка на ХДЗ не треба да ја гледа заднината со Берлејмонт (седиштето на Комисијата), додавајќи дека Фон дер Лајен сега им дала јасни упатства на членовите на нејзиниот колегиум за да не се случат вакви грешки во иднина.
Од друга страна, „Фон дер Лајен мисли дека е добро за европската демократија членовите на колегиумот да имаат активен политички живот, дека може да се прават такви работи, но под соодветни услови”.
