Новинската екипа на Би-Би-Си направи извештај за животот во Мариупол под руска окупација.
На почетокот на текстот новинарот истакнува дека никогаш нема да биде лесно да се најдат луѓе кои се подготвени да разговараат од Мариупол. По 10 месеци руска окупација, стравот и недовербата се двата најчести одговори кога се бара некој кој може да каже како навистина стојат работите во Мариупол, во југоисточна Украина, стои во текстот.
„Мислам дека сте руски новинар. Нема да ви се допадне тоа што имам да го кажам. Луѓе како тебе убиваат ако им ја кажеш вистината“, вели еден корисник на социјалните мрежи кој тврди дека е од пристанишниот град.
Руските сили ги ставија жителите на Мариупол низ ужасна повеќемесечна опсада пред конечно да го освојат минатиот мај, пишува авторот на текстот.
Репортерот на Би-Би-Си истакнува дека на крајот нашол тројца жители кои биле подготвени да разговараат: локален градски функционер, пензионер и инженер. Сите зборуваа под услов да останат анонимни, плашејќи се од репресии од локалните власти назначени од Русија (кои ги блокираат западните новинари да влезат во окупирана Украина).
Тие прикажуваат многу скапа кампања на Русија да ги освои срцата и умовите на луѓето од Мариупол и да го обнови градот кој беше оштетен до непрепознатливост од руските трупи, додава тој.
Целта на оваа кампања е да се асимилира Мариупол и да стане руски. Нивните изјави меѓусебно се потврдуваат, но и објавите на социјалните мрежи за последните случувања во Мариупол.
Пред почетокот на оваа војна, во градот живееле околу половина милион луѓе. Според проценките на ОН, 90 отсто од станбените згради биле оштетени или уништени, а 350.000 луѓе биле принудени да заминат по рускиот напад во февруари 2022 година, јавува Би-Би-Си.
Тешко е да се процени точниот број на луѓе кои загинаа во немилосрдното гранатирање на Мариупол, но украинските власти соопштија дека таму загинале повеќе од 20.000 луѓе.
Властите во Мариупол назначени од Русија велат дека сега живеат околу 300.000 луѓе.
Луѓето кои зборуваа од Мариупол изјавија дека нивниот град е преплавен со работници од цела Русија, како и од Централна Азија.
Олег Моргун, „градоначалникот“ на Мариупол назначен од Русија, вели дека околу 70.000 од оние што моментално се во градот се градежни работници и членови на руската војска.
Се појавија нови згради, а многу згради оштетени за време на бомбардирањето исчезнаа.
На пример, руската армија изгради сосема нова населба составена од десетина станбени блокови во западниот дел на Мариупол. Се вика Невски, по реката Нева, на која се наоѓа родниот град на претседателот Владимир Путин, Санкт Петербург. Како што пренесуваат руските државни медиуми, Санкт Петербург е главен спонзор на обновата на Мариупол.
„Насекаде има пароли кои ни кажуваат дека сега сме дел од Русија“, раскажува пензионерката Марија (името, како што пренесува медиумот, и е сменето од безбедносни причини).
„Ми се допаднаа работите такви какви што беа. Сега живееме во страв. Немаме идеја што да очекуваме“, рече таа.
Во куќите кои останаа релативно неоштетени по неколкумесечни жестоки борби, Русите ги заменуваат прозорците, радијаторите, а понекогаш и цевките за греење и канализација.
Во голема мера е обновено снабдувањето со парно, вода и електрична енергија. Автобусите повторно сообраќаат и се преполни со патници, иако мрежата на електрични тролејбуси и трамваи се уште не работи.
Отворени се и многу училишта, болници и продавници, иако многу трговци ги продаваат своите производи директно од тротоарот.
Марија била особено импресионирана од едно училиште повторно изградено под руско владеење: „Тоа е толку убаво, покриено со шарени квадрати“. Според неа, бројот на деца во Мариупол сега е поголем од тоа што училиштата можат да прифатат, па настава имаат во две смени: едната претпладне, а другата попладне.
Русија наметна своја наставна програма на руски јазик на окупираните територии – комплицирајќи ги напорите децата да се вратат на училиште, пренесува медиумот.
Шефот на таканаречената Доњецка народна република, назначен од Русија, Денис Пушилин, мораше да ги демантира гласините дека главниот град ќе биде преместен во Мариупол.
Иван, градски советник во Мариупол, рече дека локалното население често формирало „огромни колони“ обидувајќи се да добијат руски пасоши.
Тие се потребни ако сакате да најдете формално вработување, особено во владините агенции или јавниот сектор, објаснува тој.
Исто така, тие овозможуваат патување во Русија без дополнителни строги проверки познати како „филтрација“, додава тој.
„Значи тие намерно создадоа ситуација да имате проблеми ако имате украински документи, треба да се справите со бирократијата, треба да чекате. Од друга страна, ако добиете руски пасош, тука завршуваат вашите проблеми: Сега сте еден од нас. „Работите стануваат поедноставни ако добиете руски пасош“, вели Иван.
И Мариупол станува дел од рускиот финансиски систем. Укината е украинската валута гривна, а сега руската рубља е единствената валута што се прифаќа во продавниците.
Русија насочува огромни суми пари во исплата на пензиите за жителите на Мариупол, зголемувајќи ги во многу случаи во споредба со она што го добиваа од украинските власти пред војната. Затоа, жителите на Мариупол можат да повлечат две пензии – едната од Русија, другата од Украина. Се разбира, ова е ситуација од која се задоволни многу локални пензионери, пишува медиумот.
Руските пензии се уште една причина зошто постарите жители чекаат на ред за да добијат руски пасоши – многу пензионери веруваат дека ќе им требаат овие документи во иднина за да продолжат да примаат исплати од Русија.
Медиумите, како што стои во написите, кои моментално работат во Мариупол исто така напорно работат на промовирање на единствена проруска агенда.
