Сигурно сте ја слушнале фразата „ти си тоа што го јадеш“. И оваа изјава е делумно вистинита. Да, луѓето буквално не се претвоаат во храната што ја јадат, но изборот на храна секако игра важна улога во целокупното здравје на една личност. Но, дали знаевте дека постојат одредени намирници кои не само што можат да придонесат за здравјето на вашето тело, туку и да ја подобрат функцијата на вашиот мозок?
Омега-3 масните киселини, на пример, помагаат во изградбата и обновувањето на мозочните клетки, а антиоксидансите го намалуваат клеточниот стрес и воспалението, кои пак се поврзани со стареењето на мозокот и невродегенеративните нарушувања како што е Алцхајмеровата болест. На мозокот му се потребни одредени хранливи материи за да остане здрав и да функционира правилно. Нивното конзумирање може да ја стимулира функцијата на мозокот и драстично да го намали ризикот од развој на невролошки проблеми.
Еве некои од најдобрите намирници со кои можете да го „храните“ вашиот мозок:
1. Шумски плодови
Шумски плодови содржат соединенија наречени флавоноиди, познати по нивните силни антиинфламаторни и антиоксидантни ефекти. Флавоноидите се всушност природни растителни пигменти кои на боровинките, јагодите, капините и малините им даваат прекрасни светли бои. Антивоспалителната функција на флавоноидите го намалува ризикот од предвремено стареење на мозокот и појава на невродегенеративни болести, а нивното антиоксидантно дејство ја поддржува комуникацијата помеѓу мозочните клетки. Откриено е дека консумирањето две или повеќе порции шумски плодови неделно може да го одложи влошувањето на меморијата до две и пол години.
Salad bowl preparation for brunch food photography
2. Риба
Масните риби како лососот, сардините, скушата, бакаларот, харингата и езерската пастрмка содржат високи количини на омега-3 масни киселини. Како што веќе споменавме, Омега-3 е од суштинско значење за производството на мозочните и нервните клетки, а неговиот недостаток може да предизвика депресија и проблеми со меморијата. Дополнително, Омега-3 се здрави незаситени масти кои се поврзани со пониски нивоа на т.н. бета-амилоид во крвта – протеин кој формира штетни плаки во мозокот на луѓето со Алцхајмерова болест. Препораката е да јадете мрсна риба најмалку два пати неделно за да го одржувате мозокот во добра состојба.
3. Јајца
Јајцата се богати со витамини Б. Витамините од оваа група помагаат да се забави когнитивниот пад, а нивниот недостаток е поврзан со депресија и деменција. Јајцата се исклучително богати со хранлива состојка холин. Холинот ја помага комуникацијата на невроните одговорни за расположението и меморијата. Затоа, додадете јајца во вашето мени. Лесно се подготвуваат и се главна состојка во многу различни јадења. Само имајте на ум дека речиси сите корисни материи се наоѓаат во жолчката од јајцето.
4. Зелен лиснат зеленчук
Лиснатите зеленчуци, како што се спанаќот, зелената салата, копривата, цвекло, кељот, руколата и сите други видови зелена салата, се полни со корисни хранливи материи кои ја поддржуваат функцијата на мозокот. Тие содржат витамин К, бета каротен (претходник на витаминот А), фолна киселина и витамин Е. Витаминот К и бета каротинот се поврзани со подобрување на здравјето на мозокот, помагајќи да се спречи губење на меморијата. Зголемувањето на внесот на лиснато зеленило не е тешко. Обидете се да додадете неколку листови во вашиот омилен рецепт, во салата или да ги додадете во смути.
5. Јаткасти плодови
Јаткастите плодови содржат здрави масти, антиоксиданси и витамин Е, за кои е откриено дека имаат корист и за мозокот и за срцето. Тие се одличен додаток на секој режим на исхрана, но јаткастото овошје кое најмногу придонесува за здравјето на мозокот се оревите. Тие содржат омега-3 масни киселини, кои дополнително ја поддржуваат функцијата на мозокот. Во споредба со другите јаткасти плодови, оревите содржат двојно повеќе антиоксиданси. Истражувањата покажуваат дека јадењето околу 30 до 60 грама ореви дневно може значително да ја подобри когнитивната функција на мозокот.
Bowl with Brazil nuts on wooden table
6. Чај и кафе
Излегува дека кофеинот во утринската шолја чај или кафе може да направи повеќе отколку само да ве разбуди. И чајот и кафето содржат кофеин, кој ја подобрува функцијата на мозокот, концентрацијата и меморијата. Зелениот чај содржи и аминокиселина Л-теанин, која може да ја премине крвно-мозочната бариера и да ја зголеми активноста на невротрансмитерите.
7. Цели житарки
Целите житарки, како што се лебот, тестенините, јачменот, кафеавиот ориз, овесната каша и булгурот, се богати со витамин Е. Витаминот Е е антиоксиданс кој ги штити клетките од оксидативниот стрес предизвикан од слободните радикали. Особено се препорачуваат на повозрасните лица, бидејќи може да ја зачуваат функцијата на мозокот и да спречат невродегенерација.
8. Куркума
Куркумата е светло жолт зачин кој најчесто можете да го најдете во прав. Тој е силен антиоксиданс и има моќно антиинфламаторно дејство. Куркумата е поврзана со подобрена меморија, намалување на депресивните состојби и регенерација на мозочните клетки.
9. Гинко билоба
Со илјадници години, листовите на дрвото Гинко билоба се користат за лекување во кинеската медицина. Иако не е типична храна овие денови, екстрактот од гинко билоба е исклучително вреден додаток во исхраната кој ја подобрува меморијата и концентрацијата. Се верува дека најкорисните компоненти на Гинко билоба се флавоноидите, кои имаат моќни антиоксидантни својства и терпеноидите, кои ја поттикнуваат циркулацијата на крвта во мозокот и екстремитетите. Се покажа дека екстрактот од гинко билоба има корисен ефект врз проблемите со меморијата, раздразливоста, главоболките и тинитусот, како и симптомите на деменција.
10. Додатоци во исхраната
За оптимално здравје на мозокот и функцијата на мозокот, би било соодветно, покрај промените во исхраната, да се земаат и одредени додатоци во исхраната. Земањето витамини Б, Ц, Е, А, магнезиум и селен може да има корисен ефект врз функцијата на мозокот, особено ако некое лице има недостаток на некои од овие витамини и минерали.
Но, постојат и други видови на додатоци во исхраната кои делуваат на комплексен начин и докажано ја подобруваат функцијата на мозокот. Селеногин, на пример, содржи коктел од Гинко билоба, витамини Б5, Б7 и селен. Тие дејствуваат благотворно на различни нивоа – подобрување на меморијата, концентрацијата, способноста за одлучување, логично размислување, перцепција, како и на когнитивните, говорни и размислувачки способности.
Како што видовте и самите, не е толку тешко да се грижите за здравјето на вашиот мозок. Конзумирањето на правилни додатоци во исхраната може драматично да ја подобри вашата меморија и концентрација. Превенцијата од невродегенеративни болести, најдобро е да се започне рано што значи дека дополнителна грижа за мозокот не им е потребна само на постарите, туку и на младите активни луѓе со стресно секојдневие.
