Србија продолжи со истите модели на усогласеност со Заедничката надворешна и безбедносна политика (ЗНБП) на ЕУ и во првата половина од годината имаше стапка на усогласеност од 52 отсто, што е нешто повеќе од пред една година, но помалку од другите кандидати за членство во ЕУ, јави Бета.
Усогласеноста на Србија со надворешнополитичките декларации на ЕУ во првите шест месеци од 2022 година изнесува 44 отсто, а за цела минатата година 48 отсто, што е и најлошиот резултат на некоја од земјите кандидати за членство во ЕУ од Западен Балкан.
Нешто поголемиот процент во 2023 година е резултат на „помалку интензивен ритам“ на воведувањето нови пакети рестриктивни мерки против Русија од страна на ЕУ, според „Анализа на усогласувањето на Србија со декларации и мерки за надворешна политика на ЕУ: Преглед за првата половина на 2023 година“, спроведена од ИСАК Фонд.
Во анализата се забележува дека процентите на усогласеност се само описна категорија што укажува на општ тренд, додека суштински покритични се темите со кои Србија не се усогласила.
Директорот за истражување на фондот ISAC, Игор Новаковиќ, изјави за Бета дека сите декларации за надворешна политика на ЕУ не се од иста важност и дека оние што се однесуваат на безбедносните интереси на членките на ЕУ се поважни, оние што се однесуваат на прашања „блиску до нивните граници“, без разлика дали станува збор за политички или за воведување рестриктивни мерки. – Во тој контекст во изјавите на претставниците и членките на ЕУ може да се види кои декларации се поважни, а во овој момент најважно е прашањето за војната во Украина, рече Новаковиќ.
Анализата покажа дека Србија во првите шест месеци, како и досега, избегнувала да се согласи на декларации и мерки насочени против Руската Федерација и Кина, нивните граѓани, субјекти или интереси. – Една од главните причини за ваквиот став е прашањето за Косово, а Србија продолжува да бара поддршка од Русија и Кина на различни меѓународни форуми, се вели во анализата.
Од почетокот на годината до крајот на јуни, ЕУ објави 65 декларации за кои ги покани кандидатите, потенцијалните кандидати и земјите партнери да се усогласат, а Србија усогласи 34 декларации и последователни мерки.
Кога станува збор за темите на декларации со кои Србија не се усогласи, 13 се однесуваат на војната во Украина, седум за Иран, четири за глобалниот режим на санкции од ЕУ за човекови права и по една за Мали, Белорусија, Сирија, Молдавија и тероризмот.
Во однос на другите кандидати за ЕУ, со исклучок на Турција, Србија беше најслаба во однос на усогласеноста со декларациите за надворешна политика на ЕУ.
Северна Македонија, Црна Гора и Албанија, како и во 2022 година, беа усогласени 100 проценти, а Босна и Херцеговина постигна значителен напредок до 97 проценти.
Украина и Молдавија, два нови кандидати за членство, постигнаа 88 и 69 отсто усогласеност со декларациите за надворешна политика на ЕУ, соодветно.
Усогласеноста на Турција беше само осум отсто, но таа земја е „специфичен случај“ бидејќи нејзиниот процес на пристап е практично замрзнат, се наведува во анализата, додавајќи дека Анкара најавила дека нема да воведува санкции кон Русија бидејќи „некој мора да ја игра улогата на преговарач и посредник“ со Москва.
