Изгледите светот да остане во рамките на лимитот од 1,5 Целзиусови степени за глобалното затоплување се посветли поради „неверојатниот“ раст на обновливите извори на енергија и зелените инвестиции во изминатите две години, рече шефот на светската организација за енергетика, објави Гардиан.
Фатих Бирол, извршниот директор на Меѓународната агенција за енергетика (МАЕ) и најистакнатиот енергетски економист во светот, рече дека треба да се направи многу повеќе, но дека брзото преземање на соларната енергија и електричните возила се охрабрувачки.
„И покрај обемот на предизвиците, се чувствувам поголем оптимист отколку што се чувствував пред две години“, рече тој во едно интервју. „Соларните фотоволтаични инсталации и продажбата на електрични возила се совршено во согласност со она што го рековме дека треба да бидат, за да бидеме на пат да достигнеме нето нула емисија до 2050 година, а со тоа да останеме на 1,5 степени Целзиусови. Инвестициите во чиста енергија во последните две години забележаа неверојатни 40% пораст.
Но, Бирол, исто така, истакна дека емисиите на стакленички гасови од енергетскиот сектор се „сè уште тврдоглаво високи“ и дека екстремните временски услови забележани низ светот оваа година покажале дека климата веќе се менува „со застрашувачка брзина“.
МАЕ, во извештајот под наслов „Нето нула патоказ“, објавен денес, ги повика и развиените земји со нето нула цели до 2050 година, вклучително и Велика Британија, да ги унапредат за неколку години.
Извештајот покажа дека „речиси сите земји мора да ги придвижат своите целини нето нула датуми“, кои за повеќето развиени земји се 2050 година. Некои развиени земји имаат претходни датуми, како што се Германија со 2045 година и Австрија и Исланд со 2040 година, а за многу земји во развој тие се многу подоцна, 2060 година во случајот на Кина и 2070 година за Индија.
Cop28, климатскиот самит на ОН што ќе се одржи во Дубаи овој ноември и декември, понуди клучна можност за земјите да постават построги планови за намалување на емисиите, рече Бирол.
Тој сака да види Cop28 да се согласи за тројно зголемување на обновливите извори на енергија до 2030 година и намалување од 75% на метанот од енергетскиот сектор до истиот датум. Последново може да се постигне со мала цена, бидејќи високите цени на бензинот значат дека затворањето на истекување од нафтените и гасните бунари може да биде профитабилно.
Но, Бирол предупреди дека геополитичката ситуација, со многу нации кои се спорат околу војната во Украина, и сè уште замрзнатите односи меѓу САД и Кина, ќе предизвика тежок самит.
Тој рече: „Најважниот предизвик за ограничување на порастот на температурата на 1,5 Целзиусови степени над прединдустриските нивоа е недостатокот на меѓународна соработка. Cop28 е критичен момент и треба да испрати силен сигнал до енергетските пазари дека владите сериозно ја сфаќаат климата. Тие треба да се движат за да ја намалат потрошувачката на фосилни горива непречено“.
Тој, исто така, повика Cop28 да се договори за удвојување на енергетската ефикасност. „За да ги намалиме емисиите на фосилни горива, треба да ја намалиме побарувачката за фосилни горива. Ова е златен услов, ако сакаме да ги достигнеме нашите климатски цели“, рече тој.
Бирол не го поддржа повикот што го упатија некои земји за целосно исфрлање на фосилните горива до 2050 година, што треба да се договори на Cop28, но тој рече дека сите земји мора да работат на намалување на нивната употреба на фосилни горива.
Бирол, исто така, одби да издвои која било земја, но јасно стави до знаење дека најбогатите земји треба да се движат многу побрзо во однос на обновливите извори на енергија, енергетската ефикасност, намалувањето на употребата на фосилни горива и да ги донесат своите нето нула цели.
