Ноќта на вештерките, или „Halloween“, како што го нарекуваат Американците, се слави секој 31 октомври, а најважните моменти вклучуваат маскирање, собирање слатки од врата до врата и длабење на тиква.
Ноќта на вештерките има свои корени во паганските обичаи на луѓето од денешна Ирска. Потеклото на овој празник датира од античкиот келтски празник. Се слави во последната ноќ на октомври, бидејќи за тогашните Келти, 1 ноември го претставувал крајот на жетвата и почетокот на новата година.
Според еден мит, самото име Ноќта на вештерките потекнува од името на келтскиот празник „All Hollow’s Eve“ или, во превод, „вечер на сите светци“. Од страв да не ги сретнат своите мртви предци, луѓето се облекувале во костими и правеле многу врева за да ги избркаат. Тие веруваа дека душите на мртвите се враќаат кај живите во оваа конкретна ноќ.
Друга традиција вели дека богот на смртта Самхаин им дозволил на душите на мртвите да ги посетат домовите на своите најблиски на овој ден. Изгладнетите души молеле за храна, а оние кои не ги дочекаа на достоинствен начин ги чекала жестока казна.
Ирските имигранти донесоа верзија на оваа традиција во Северна Америка во 19 век, а Ноќта на вештерките се слави најмногу во САД, Ирска, Канада, Обединетото Кралство, Шведска, Порторико, Јапонија, Нов Зеланд и некои делови на Австралија.
Во православието на 31 октомври се празнува Свети Лука, творецот на едно од евангелијата. Се верува дека овој доктор и покровител на уметниците ги насликал првите икони на Исус Христос, Богородица и апостолите Петар и Павле.
Зошто се длабаат тиквите?
Обичајот за длабење на тикви се заснова на ирската легенда за Џек Ковачот. Една од приказните вели дека Џек го измамил ѓаволот нудејќи му ја душата во замена за пијалок и откако ѓаволот се претворил во паричка за да го плати пијалокот, Џек набрзина ја ставил во својот џеб во кој имало крст, што го натерало ѓаволот повеќе да не може да се врати во својата форма.
Дури откако му ветил на Џек дека нема да си ја бара душата уште десет години, Џек ја извадил од џеб. По десет години, повторно го измамил ѓаволот барајќи од него да му даде јаболко од дрвото, но брзо нацртал крст на кората од дрвото, за ѓаволот да не може повторно да го достигне.
Кога Џек умре, поради неговиот грешен живот, не беше примен во Рајот, а пред портите на пеколот го сретна ѓаволот и го врати во темнината, а за да се ослободи од него, му дадоа парче јаглен.
Џек имаше тиква во џебот, која ја издлаби и стави јаглен во неа, и оттогаш Џек, кој никогаш не го најде патот до дома, талка во темнината носејќи издлабен фенер во раката.
