Шеќерот не се наоѓа само на „очигледните места“, како што е на пример чоколадото. Тој се „крие“ и во овошјето, јогуртот, медот, и затоа не е лесно да се контролира неговото внесување. Затоа што овошјето, јогуртот и медот се здрави, но прашање е колку шеќер во текот на денот можете да изедете, дури и ако доаѓа од здравите намирници?
Дали би требало едноставно да престанете да јадете сѐ што содржи шеќер? Да тргнеме со ред.
Колку шеќер во текот на денот смее да се внесе во организмот?
Не постои официјална препорака за дневното внесување на шеќери. Но, постојат препораки во врска со количините кои не би требало да ги пречекорите, кои за волја на вистината, се разликуваат.
Американската управа за храна и лекови (FDA) вели дека од вкупниот дневен калориски внес на шеќер не би требало фа одат повеќе од 10 проценти. Тоа значи дека ако во текот на денот внесете околу 2.000 калории, на шеќер можат да отидат околу 52 грама, што би биле 12 кафени лажички или 364 грама (84 кафени лажички) неделно.
Други организации имаат уште поконзервативен пристап. Американската асоцијација за срце (AHA) и Светската здравствена организација (SZO) велат дека за жените се дозволени околу 25 грама (шест кафени лажички) додаден шеќер дневно, или 175 грама (42 кафени лажички) неделно.
Секој шеќер, и природниот и процесираниот на организмот делуваат исто. Но, шеќерите од овошјето, зеленчукот, млекото, интегралните житарки доаѓаат во „пакет“ со бројни скапоцени нутриенти. Значи, што се однесува на шеќерите, водете сметка во текот на денот да не внесете повеќе од 25 грама додаден шеќер (оној од „пакуваната“ храна), а околу овошјето не се секирајте.
Во што е разликата?
Додадените шеќери се процесирани (како на пример белиот кристал шеќер) или природни шеќери (како медот или овошните шеќери) кои ѝ се додаваат на храната за да ја заблажат, вели за Women’s Health др.Карен Ансел.
Додадените шеќери најчесто се наоѓаат во „пакуваната храна“, како што се кекси, чоколади, бонбони, но технички, вие додавате шеќер и кога ставате органски мед во јогуртот или правите колачи со јаворов сируп.
Нутриционистите и лекарите не се загрижени заради шеќерите кои природно ги има во овошјето, зеленчукот, млекото и млечните производи и во целозрнестите житарки. Сета оваа храна има многу ограничени количини на шеќер, повеќето овошје има само петнаесетина грама по порција, а содржи бројни скапоцени нутриенти, како што се влакната и витамините, што пак ѝ недостасува на преработената храна.
„Секогаш е подобро да изедете јаболко отколку да се напиете чаша сок од јаболко“, вели др.Бригит Кејтлин.
Проблемот е во тоа што кога шеќерот се додава во одредени производи, се додава во многу големи количини.
Лименка газиран напиток има повеќе шеќер (39 грама) отколку три поголеми портокали (36 грама), на пример.
Факт е дека шеќерот, без оглед на потеклото, на нашиот организам делува на ист начин, објаснува др. Ансел. Еднаш кога ќе го внесеме се претвара во енергија неопходна на нашите мускули, органи и мозок. Но, храната или пијалоците кои се полни со шеќер, се поопасни. Тој додаден шеќер во телото се разложува многу брзо, стигнува во крвотокот експресно и вртоглаво ни го покачува нивото на шеќер за кратко време, а потоа, после некое време исто така брзо опаѓа.
Што се случува ако консумираме премногу додадени шеќери?
Краткорочно, несаканите ефекти од големата количина шеќери се манифестираат преку проблеми со концентрацијата и промените на расположението, кои се јавуваат како последица од осцилациите на нивото на шеќер во крвта.
Премногу шеќер (конкретно од храната со висок гликемиски индекс) се поврзува и со појавата на акни и прерана појава на брчки. Значи од него немате никаква корист.
Долгорочно, ако телото постојано го изложувате на тие шеќерни „шкови“, ќе се развијат бројни воспалителни процеси, ќе почнете да се дебелеете, а ви се закануваат и дијабетес и кардиоваскуларни болести.
„Никој не се дебелее од шеќерите од млекото и млечните производи“, вели др.Ансел. „Истото важи и за овошјето. Проблемот е преработената храна која содржи огромни количини на додадени шеќери“.
Како да знаете колку додаден шеќер внесувате?
Ова е малку комплицирано. Повеќето намирници кои ги купувате „спакувани“ на декларацијата ќе имаат наведено колку грама шеќер содржи една порција. Но најпаметно е да се држите до оние производи кои не содржат повеќе од 10 грама шеќер по порција. A бидејќи е лесно да се претера кога се прави смути на пример, па во него додавате неколку видови на овошје, можеби и малку мед или јогурт, најдобро би било да планирате однапред.
Немојте неконтролирано да ставате овошје во блендерот. За да ги задоволите потребите на организмот за витамини и минерали, со избалансирана исхрана ќе ви бидат доволни две шолји овошје во текот на денот. Значи, прво исечкајте го овошјето, ставете го во шолја (за да имате претстава за количината), a потоа и во блендерот. Така ќе бидете сигурни дека не сте претерале.
