По нападот на Хамас во октомври минатата година, Србија извезла најмалку две големи пратки оружје во Израел, објави денеска Балканската истражувачка мрежа (БИРН), а Министерството за внатрешна и надворешна трговија не одговори на истрагата за да ги демантира или потврди овие наводи.
Податоците за извозот на оружје во таа земја се чуваат под ознаката „строго доверливо“, одговорот на тоа министерство, кое одби да му даде на БИРН информации за извозот на оружје во Израел од октомври. Информацијата е побарана врз основа на барање за пристап до информации од јавно значење.
Од Министерството наведуваат дека во одлуката се предвидува дека се работи за тајни податоци од интерес на Србија и дека со нивното доставување ќе се стават достапни и податоци „кои може да се сметаат за деловна тајна“.
Министерството се брани со „деловна тајна“, а одби да ги даде податоците
Според БИРН, ваквиот одговор на Министерството за внатрешна и надворешна трговија е „невообичаен“, бидејќи вообичаено рутински им дава на новинарите информации за извозот на оружје, како што се податоци за видот и количината на извезено оружје, компаниите вклучени во извозот, како и за крајните корисници на тоа оружје.
Ова е само втор пат во последните неколку години ова министерство да одбие да му ги достави на БИРН податоците барани согласно Законот за достапност на информации од јавно значење, наведуваат од мрежата. Неодамна го стори тоа во октомври минатата година, кога, според БИРН, одговори дека откривањето на информациите за продажба на муниција пронајдени по вооружениот конфликт меѓу паравоена група Срби и косовската полиција во Бањска, на северот на Косово, би ги загрозил „безбедносните интереси“ на Србија.
И покрај одбивањето на Министерството да обезбеди податоци, БИРН открива дека водечката државна компанија за извоз на оружје, Југоимпорт-СДПР, испратила две пратки во Израел од октомври 2023 година до денес, со вкупна вредност од повеќе од еден милион евра.
Оружје вредно еден милион евра
Според податоците на Царинската управа собрани од порталот „Проверка“, кој на едно место ги собира официјалните податоци на државните институции, Југоимпорт-СДПР во октомври 2023 година извезла стока во вредност од 540.120 евра, а во февруари годинава испратила уште една пратка во вредност од 510.000 евра за Израел.
Останува непознато дали во истиот период Србија издала уште една дозвола за извоз на оружје во Израел, која допрва треба да се спроведе, со оглед на тоа што Министерството го одби барањето на БИРН.
Српскиот претседател Александар Вучиќ на крајот на минатата недела изјави дека Србија го извезува на продажба сето оружје што може да го произведе. „Побарувачката е толку голема што Србија може да продаде сè што ќе направи за 30 години со само еден договор“, изјави Вучиќ во изјавата за новинарите на 9 март за време на посетата на Воено-техничкиот институт во Белград.
