Додека американскиот радарски систем во најсеверниот регион во Норвешка, Финмарк, кој се наоѓа на 28 километри од руската граница, се надградува со сосема нова опрема, локалното население станува сè повнимателно и несигурно, пренесува „Спутник“.
Надградувањето на американскиот радар во поларниот норвешки град Вардо предизвикува незадоволство кај локалното население, објави националниот радиодифузер НРК. Минатиот викенд, 153-метарскиот американски товарен брод „Оушн фридом“ пристигна во Вардо со втор товар со разузнавачка опрема директно од Портланд, Мејн.
„Целиот кеј на Вардо беше затворен со високи метални огради. Областа беше под силна стража од воени и цивилни лица. Најголемиот дел од специјалната достава беше придружуван од полицијата. Ова не беше добредојдена глетка за жителите на рибарското село, кои се чувствуваат се повеќе вовлечени во борбата на суперсилите против нивната волја“, стои во извештајот.
Локалниот жител Стиг Нилсен ја опишал ситуацијата како „чисто војување“. Тој посочил дека американската опрема може да се користи за попречување на руските авиони.
„Тоа е едноставно закана за градот. Апсолутно страшно “, рекол Нилсен за НРК.
Друг локален жител, Асле Кристијансен, ја довел во прашање законитоста на надградбата, посочувајќи дека има околу 2.000 луѓе кои живеат околу новиот радар.
„Како ќе спасуваме животи ако нешто се случи, не можам да разберам. За возврат нема да добиеме ништо. Ги гледам само негативностите на целата работа. Ова ја прави целата заедница тука во Вардо небезбедна“, вели Кристијансен.
Рони Бјорклунд, кој живее на 200 метри од радарот, целиот Вардо го гледа како бомбашка цел.
„Прво, ова е провокација кон нашите соседи на исток. Второ, ние сме бомбашка цел ако нешто се случи. Воопшто не е добро“, смета Бјорклунд.
Градоначалникот на Вардо, Орјан Јенсен, рекол дека иако лично не е загрижен, може да ја разбере загриженоста на жителите. Тој дури и се согласил дека може да дојде до „остра ситуација“.
„Радарскиот систем е трн во око на Русија. Можна е таква ситуација во Вардо“, вели тој.
Јенсен рекол дека очекува Министерството за одбрана да преземе мерки за подобрување на безбедноста околу радарскиот систем и за зајакнување на мерките во случај на евакуација.
Министерството за одбрана е свесно за локалните критики но смета дека радарскиот систем е важен за заштита на Норвешка и нејзините национални интереси. Според високата советничка на Министерството за одбрана, Марита Исаксен Ванберг, модернизацијата, која трае веќе неколку години, нема да ја промени мисијата на радарскиот систем или некако да ги зголеми воените тензии на северот.
Поради својата близина до полуостровот Кола и Баренцовото Море, американскиот радар„ Глобус два“ беше сместен во Вардо. Иако официјално се користи за следење вселенски отпад, неговата можна улога во американскиот противракетен систем и можноста за изградба на база на податоци за руски ракети го направија трн во норвешко-руските односи.
Надградениот и помоќен радар наречен „Глобус III“ е во фаза на изградба уште од 2017 година.
И двата радара се повеќегодишен извор на полемики за жителите на Вардо. И покрај огромната критика, тие обезбедуваат многу потребни работни места за рибарското село, чие население брои 2.100 жители и е преполовено во однос на 1970-тите.
