По укинувањето на целосниот карантин, попознат како заклучување, имаше еден вид консензус меѓу светските влади и експертите дека ваквите строги мерки за борба против пандемијата нема да бидат повторно воведени, освен на локално ниво.
Но, Израел вчера стана првата земја што отстапи од таквиот консензус и најави повторно воведување на целонеделна блокада низ целата земја.
Израел досега се справуваше релативно успешно со епидемијата на ковид-19, очигледно благодарение на карантинот и другите мерки за социјално дистанцирање што ги воведе на пролет, за време на првиот бран на епидемијата. Така, Израел има 156.823 потврдени случаи и 1.219 смртни случаи од ковид-19, што е 122 смртни случаи на милион жители. За споредба, Шведска има 578 потврдени смртни случаи на милион жители, а Белгија 856.
Во исто време, Израел има прилично голем број на потврдени случаи на милион жители – 17.050, што го става на неславното 14-то место во светот според бројот на заразени.
И погледот на графиконот со нови дневни случаи во Израел нуди, барем на прв поглед, објаснување зошто израелските власти се решиле на овој драстичен потег. Почнувајќи од 31 август до 10 септември, Израел седум пати го собори претходниот рекорд во бројот на нови дневни случаи.
На 10 септември, во Израел биле регистрирани дури 4429 нови случаи. Иако имаше пад на нови случаи во следните три дена, така што вчера биле евидентирани само 2.882 случаи, тешко е да се каже дали ова е почеток на падот на кривата или само вообичаени дневни осцилации.
Интересно, сепак, дневниот број на потврдени смртни случаи од ковид-19 сè уште е под 20 на ден, со исклучок на 19 август кога биле регистрирани дури 73 смртни случаи. Сепак, има забележителен пораст од почетокот на јули, кога седумдневниот биланс на жртви бил 2-3, до минатата недела кога се искачи на над 15 смртни случаи на ден.
Сепак, социо-политичките околности, а не само епидемиолошките, може да бидат фактор во одлуката на владата на Нетанјаху. Имено, Израелците со недели беа на протести против ново-старата влада на Нетанјаху, која тој ја формираше во коалиција на национално единство со опозицискиот лидер Бени Ганц. По три изборни циклуси за две години, ниту владата ниту опозицијата не успеаја сами да формираат мнозинска влада,па Ганц и Нетанјаху се согласија да ротираат на премиерската позиција.
Покрај тоа, тој беше критикуван затоа што им попуштил на еврејските и муслиманските верски водачи и, поради нивниот притисок, се откажал од планот за воведување на локални карантини што би ги направило верските собири невозможни.
Но, демонстрантите, чие незадоволство од наводната корупција на Нетанјаху сега е продлабочено поради корона кризата, бараат оставка од Нетанјаху. Тие му замерија што дозволил коронавирусот да се врати на голема врата во текот на летото, преокупиран со политичката и правната борба да остане на власт. Нетанјаху им одговори на демонстрантите во август нарекувајќи ги „коронавирусни инкубатори“, а исто така ги нападна и медиумите за наводна поддршка на демонстрантите.
Тој е обвинет за измама, нарушување на довербата и примање мито.
И сега, од време на време, противниците на израелскиот премиер повеќе нема да можат да протестираат до крајот на карантинот. Односно, тие ќе можат да протестираат само на 500 метри од нивниот дом.
Сомневањата дека новата блокада е политички мотивирана, ги покрена и министерот за јавна безбедност Амир Охана, кој најави дека полицијата ќе ги „растура“ собирите.
“Фокусот мора да биде на митинзите и насилното растурање на митинзите. Полицијата веќе го прави тоа, но сега ќе го направи уште поригорозно”, рече Охана.
Како што пишува израелскиот левичарски весник Хаарец според зборовите на уредникот, зборовите на Охана „ставаат сомнеж во веродостојноста на карантинот и мотивацијата за неговото воведување, интензивирајќи ги стравувањата дека е воведен за да ги задуши протестите“. Имено, Нетанјаху остави исклучок за протестите при воведувањето на првата блокада во март, но сега протестите се практично невозможни.
Во секој случај, националниот карантин ќе стапи на сила во петок, на еврејскиот новогодишен празник Рош Хашана, и ќе трае три недели, пренесуваат израелските медиуми. Карантинот се воведува како дел од долгорочен епидемиолошки план во три фази.
Во првата фаза, луѓето нема да можат да се оддалечуваат од домовите над 500 метри, а училиштата, градинките, трговските центри, рестораните и хотелите ќе бидат затворени. Супермаркетите и аптеките ќе останат отворени, како и аеродромот Бен Гурион. Невладините канцеларии и деловните активности може да останат отворени, но може да не примаат клиенти. Надворешните собири ќе бидат ограничени на најмногу 20 лица, а затворените на 10 лица.
Во втората фаза, движењата меѓу градовите и масовните собири ќе бидат ограничени, а училиштата, рестораните и продавниците ќе останат затворени. Учениците од петто одделение ќе одат на онлајн часови, а на граѓаните ќе им се советува да работат од дома.
Иако ублажувањето беше најавено кога имаше значителен пад на бројот на новозаразени, властите не прецизираа колкав треба да биде падот, пишува Си-Ен-Ен.
“Нашата цел е да го запреме порастот (на случаите) и да го намалиме морбидитетот. Знам дека овие чекори носат голема цена за сите нас. Ова не е празник на кој сме навикнати”, рече израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху на прес-конференцијата.
Израелскиот премиер, кој го пофали одговорот на Израел на епидемијата во пролетта како пример за светот, истакна дека шефот на националниот штаб подигнал „црвено знаме со оглед на можноста на здравствениот систем да се справи со предизвиците што претстојат“.
“Претставници на Министерството за здравство и директорите на болниците не предупредија дека стапката на смртност не принудува да преземеме итни мерки. Дел од болничкиот персонал и болниците се преплавени”, додаде израелскиот премиер. Кратко по оваа прес-конференција, тој замина во Вашингтон на церемонија за воспоставување дипломатски односи со Бахреин, на која администрацијата на Доналд Трамп помогна како посредник.
Покрај тоа, министерот за домување и претседател на една од ултраортодоксните еврејски партии во владејачката коалиција, Јаков Лицман, кој исто така беше министер за здравство за време на првиот бран на епидемијата, поднесе оставка на денот на одлучувањето за новиот карантин. Лицман објасни дека поднел оставка затоа што се противи на воведување општ карантин за време на еврејските празници.
