На Европа и се заканува поплава од фентанил, синтетички опиоид, кој уби повеќе од 70.000 луѓе во САД во 2021 година, главно млади луѓе и тинејџери. Прва на линијата на новата нарко војна е Белгија, како главна влезна точка за наркотици кои пристигнуваат од Латинска Америка.
Фентанил е поголема закана од хероинот или кокаинот. Фентанил е кокаинот на иднината – изјави за лондонски Time of London, шефот на белгиската царина Кристијан Вандерварен.
Серијата рации за запленување на мали количини фентанил во Европа во последниве месеци ги зголеми стравувањата дека дрогата што го уби музичарот Принс се проширила во Европа, додека мексиканските картели се обидуваат да создадат нов пазар. Белгија минатата година заплени рекордни 110.000 килограми кокаин во пристаништето Антверпен, количина што далеку ја надминува 10-те грама фентанил запленети на аеродромот во Брисел. Сепак, бројките залажуваат бидејќи само три милиграми фентанил, кој е 50 пати посилен од хероинот, може да биде смртоносна доза.
– Со тие 10 грама фентанил може да убиете 3.000 луѓе во Белгија – предупреди Винсент Ван Квикенборн, белгиски министер за правда кој живее под полициска заштита откако минатата есен беше откриен обидот за негово киднапирање.
Винсент Ван Квикенборн истакнува дека мексиканските картели Синалоа и Халиско одлучиле фентанилот да оди во САД, а кокаинот во Европа.
– Но тие два картели ги контролираат двата пазара. Навистина им е лесно да ги користат истите линии за снабдување и затоа нашата царинска служба е многу, многу внимателна. Подготвени сме за полоши времиња – изјави Ван Квикенборн.
Тој е загрижен дека картелите Синалоа и Халиско може да се обидат да создадат нов пазар со мешање на фентанил со кокаин, кој останува популарен во Европа.
– Фентанилот е многу евтин, а употребата на кокаин е широко распространета во Европа, повеќе отколку во САД. Тоа би можело да биде следното нешто – тврди Ван Квикенборн.
Фентанил е екстремно силен синтетички опиоиден аналгетик (аналгетик против болки), кој е доста сличен на морфинот, но е 50 до 100 пати посилен од него. Создаден е во 1959 година од др. Пол Јансен, белгиски хемичар и основач на Janssen Pharmaceutica.
Оваа синтетичка дрога се разви во извозен хит за мексиканските нарко картели во последниве години. Една од причините е пониската цена на производството во споредба со традиционалните лекови. Еквивалент на еден тон хероин во фентанил тежи само 20 килограми, а мексиканските лаборатории можат да произведат стотици илјади дози неделно. Потребни се само два часа за да се произведе еден килограм фентанил. Просечната цена на килограм фентанил во Мексико е 5.000 долари, додека во американските градови како Лос Анџелес, истата количина се продава за 200.000 долари.
-Фентанил е многу попрофитабилен од хероинот поради вродените предности на синтетичките дроги. Со синтетика, можете лесно да произведувате се повеќе и повеќе залихи ако имате хемикалии, лаборатории и техничари – изјави за Тајмс Џереми Даглас, шеф на Канцеларијата на Обединетите нации за дрога и криминал (UNODC) за Азија.
Иако фентанил главно се произведува во Мексико, хемикалиите за неговото производство (прекурсори) доаѓаат од Азија, главно од Кина, Индија, Тајланд и Виетнам. Експертите велат дека соработката со Кина ќе биде клучна за напорите да се ограничи протокот на фентанил на европскиот континент, но дијалогот со Пекинг често е попречен од политички тензии, за да се реши овој проблем.
„Иако хероинот останува најчесто користениот недозволен опиоид во Европа и дрогата одговорна за повеќето смртни случаи поврзани со дрога, постои зголемена загриженост за улогата на синтетичките опиоиди во европскиот проблем со дрогата.
Дериватите на фентанил се од особена загриженост поради централна улога во проблемот со опиоидите во Северна Америка. Смртните случаи од консумација на фентанил се пријавени во Европа, а во минатото дериватите на фентанил беа најчестата форма на опиоид што се консумира во Естонија, а понекогаш и пријавувана од други земји“, Европскиот центар за следење на дрога се вели во извештајот.и Зависност од дрога (EMCDDA) објавен минатата година.
Се проценува дека приближно 83,4 милиони или 29% од возрасните (на возраст од 15 до 64 години) во Европската унија некогаш консумирале нелегални дроги, повеќе мажите (50,5 милиони)
отколку жените (33 милиони).
Канабисот сè уште е најчесто консумираната дрога, со повеќе од 22 милиони возрасни европејци кои изјавиле дека го консумирале во претходната година. Стимулансите се втора
најчесто евидентираната категорија. Се проценува дека 3,5 милиони возрасни лица користеле кокаин, 2,6 милиони MDMA и 2 милиони амфетамини. Приближно 1 милион европејци користеле хероин или некои други нелегални опиоиди. Иако распространетоста на потрошувачката
на опиоиди е пониска отколку за другите дроги, опиоидите сè уште имаат
најголем удел во штетите поврзани со консумција на наркотици.
Опиоидите, често во комбинација со други супстанции се причина за три четвртини од фаталните предозирања регистрирани во Европската Унија за 2020 година.
